کسورات در حقوق و دستمزد

کسورات در حقوق و دستمزد :

کسورات به مبالغی گفته می شود که توافقا بین کارفرما و کارکنان و یا طبق قانون از حقوق و مزایای کارکنان کم میشود. کسورات در حقوق و دستمزد دربرگیرنده دو بخش قانونی و توافقی می باشد.

کسورات قانونی :

• مالیات حقوق و مزایا : یکی از مواردی که جزو کسورات حقوق به‌حساب می‌آید مالیات بر حقوق است. محاسبه مقدار کسورات حقوق برای مالیات بر عهده کارفرما می‌باشد. کارفرما بعد از بررسی معافیت‌های مالیاتی مبلغ باقی‌مانده را که سهم کارگر می‌باشد از حقوق او کسر می‌کند و این مبلغ کسر شده را به‌حساب اداره مالیات واریز می‌نماید. بررسی عواملی که موجب معافیت در پرداخت مالیات می‌شود قبل از کسورات حقوق الزامی است. تا مبلغ نهایی درست مشخص شود.
• بیمه سهم کارگر : کارگر در صورت پرداخت سهم بیمه خود از خدماتی مانند بیمه‌های درمان و حوادث، دریافت مستمری پس از مرگ و بازنشستگی و همچنین ازکارافتادگی برخوردار می‌گردد. کسورات حقوق در بیمه به این صورت است که 7 درصد از بیمه سهم کارگر می‌باشد که از حقوق او کسر می‌گردد، و مبلغ کسر شده به‌حساب بیمه تأمین اجتماعی واریز می‌گردد. کسورات حقوق برای بیمه شخص در هرماه به یک مقدار مشخص می‌باشد و تغییر نمی‌کند. 23 درصد از حق بیمه نیز سهم کارفرما است که 20 درصد آن شامل حق بیمه تأمین اجتماعی و 3 درصد باقی‌مانده برای حق بیمه بیکاری لحاظ می‌گردد.
• اجرائیات (کسور صنوق اجرا) : مبالغی که بر اساس قانون باید از حقوق کارگر کم شود و توسط فرد کارفرما به حسابی به نام صندوق اجرا واریز شود، در این دسته قرار می‌گیرد. مقدار این مبالغ توسط حکم دادگاه و یا مراجع قضایی تعیین می‌گردد. بنا بر مبلغی که در نظر گرفته می‌شود هرماه مقدار مشخصی از حقوق فرد کسر می‌گردد و قسطبندی می‌شود. مواردی که در طی آن قانون به کارفرما حکم می‌کند که کسورات حقوق انجام بدهد شامل موارد زیر می‌شود:
• اگر کارگر و پرسنل به شخصی بدهی داشته باشد و این مبلغ را به او نپردازد و فرد طلب کار به دادگاه شکایت کند، دادگاه برای وصول طلب حکم می‌دهد که مبلغ از حقوق کارگر کسر گردد. در صورت زیادتر بودن بدهی از حقوق ماهیانه این مقدار بدهی قسط بندی می‌شود و تا اتمام بدهی هرماه مبلغی از حقوق کارگر و پرسنل کسر می‌گردد.
• اگر کارگر و پرسنل به کارفرما خسارت وارد کند و کارفرما شکایتی به دادگاه ارائه دهد برای جبران خسارت دادگاه حکم می‌دهد که کسورات حقوق صورت گیرد. البته درصورتی‌که مبلغ خسارت بیشتر ازیک‌سوم حقوق کارگر باشد، این مبلغ به‌صورت اقساطی از حقوقش کسر می‌گردد و تا اتمام مبلغ خسارت این کسورات حقوق صورت می‌گیرد.

کسورات توافقی :

در برخی مواقع بین کارفرما و کارگر یک توافق و قرارداد صورت می‌گیرد که از دستمزد کارگر مبلغی کسر گردد. علت‌های این توافق به‌طور عمده به دلایل زیر می‌باشد:

• وام :اگر کارگر از شرکت و کارفرما وام مسکن یا وام‌های ضروری دیگر دریافت کرده باشد برای باز پس دادن مبلغ، کسورات حقوق بنا بر توافق صورت می‌گیرد. مقدار کسر مبلغ بنا بر توافقی خواهد بود که طرفین با یکدیگر می‌کنند و مبلغ مشخصی دراین‌باره وجود ندارد.
• بدهی به شرکت : درصورتی‌که کارگر بدهی به شرکت داشته باشد هرماه بنا بر توافق بین طرفین مقداری برای کسورات حقوق از مبلغ دستمزد شخص کسر می‌گردد تا مبلغ بدهی تسویه شود.
• مساعده : در صورت دریافت مساعده از کارفرما برای باز پس گرفتن مبلغ هرماه کسورات حقوق صورت می‌گیرد به این صورت که اگر در اواسط ماه مساعده دریافت گردد در اول ماه بعد این مبلغ از حقوق فرد کسر می‌گردد.
• بیعانه : درصورتی‌که قبل از انجام کاری توسط کارگر حقوق توسط او دریافت شود یعنی پیش‌پرداخت گردد در زمان پرداخت حقوق‌ها نیز کسورات دستمزد صورت می‌گیرد. این بدان معنا است که در مواردی بیعانه به‌طرف مقابل پرداخت می‌شود تا کاری را شروع کند در آخر کار و پس از انجام کار مربوطه مبلغ بیعانه از حقوق و دستمزد کسر می‌گردد.
• واریز اشتباه : درصورتی‌که به‌صورت اشتباهی مبلغی برای کارگر و پرسنل واریز شود این مبلغ از حقوق آن شخص کسر می‌گردد. در مواردی ممکن است به‌طور اشتباهی مبلغی اضافه بر حقوق پایه و مزایا برای پرسنل واریز گردد که در این صورت این مبلغ از حقوق او کسر می‌گردد.

لازم به توضیح است که تفاوت مساعده و پیش‌پرداخت حقوق در این است که در مساعده هنگامی‌که کارگر زودتر از موعد پرداخت حقوق، به مبلغی نیاز داشته باشد از کارفرما این مبلغ را دریافت می‌کند و در زمان پرداخت از حقوق کارگر کسر می‌گردد؛ اما در پیش‌پرداخت قبل از انجام کار مبلغ پرداخت می‌گردد که بعد از اتمام کار کسورات حقوق صورت می‌گیرد.