تعریف تامین اجتماعی
تامين اجتماعي مجموعه خدمات و حمايت هايي سازماندهی شده است كه در قبال دريافت حق بيمه از اشخاص توسط سازمان بيمه اي در شرایط اضطرار و تنگناهای اجتماعی و اقتصادی ارائه می شود. به تعبیری دیگر تامین اجتماعی حمایتی است که جامعه در قبال پریشانیهای اجتماعی و اقتصادی پدید آمده به واسطه قطع یا کاهش شدید درآمد ناشی از بیماری، بارداری، حوادث کار، بیکاری،ازکارافتادگی،سالمندی، فوت همراه با فراهم ساختن درمان و کمک عائله مندی به اعضاء و مشمولین خود ارائه می دهد.
انواع بيمه در تامين اجتماعي
بيمه بر اساس قانون تامين اجتماعي به دو دسته عمده تقسيم مي شود:
الف : بيمه اجباري
ب: بيمه هاي خويش فرما
بيمه اجباري شامل كليه كساني است كه در قبال دريافت مزد و حقوق در كارگاهها، كارخانجات و شركت ها مشغول به كار مي باشند. بر اساس قانون تامين اجتماعي كليه افرادي كه به هر عنوان در مقابـل دريافت مزد يا حقوق كار مي‌كنند، مشمول قانون تامين اجتماعي هستند و كارفرما مسئول پرداخت حق بيمه سهم خود و بيمه شده به سازمان مي‌باشد و مكلف است در موقع پرداخت مزد يا حقوق و مزايا، سهم بيمه شده را كسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده و به سازمـان پرداخت نمايد. در قانون كار نيز کارفرمایان کارگاههای مشمول این قانون مکلف شده اند بر اساس قانون تأمین اجتماعی، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند. كارگر از لحاظ دريافت حقوق يا مستمرى هاى ناشى ازفوت، حمایت در برابر حوادث، بیماری ها و بارداری، بازنشستگي، بيكارى، تعليق، ازكارافتادگي كلي و جزيي ويا مقررات حمايتي و شرايط مربوط به آنها تابع قانون تأمين اجتماعى خواهدبود. بنابراين كليه كارگاهها و مشاغلي كه تحت پوشش قانون كار قراردارند مشمول قانون تامين اجتماعي نيز قرارمي گيرند.
وظیفه کارفرمایان در قبال بیمه کارکنان
موارد ارتباط کارفرمایان به منظور شناسایی کارکنان و تشخیص و اطلاع از حقوق و مزایای آنان در جهت تعیین و دریافت حق بیمه می باشد که ضمن آن وظایفی نیز به عهده کارفرمایان گذارده شده است این وظایف عبارتست از:
– تشكيل پرونده بيمه اي كارگاه در شعبه تامين اجتماعي و دريافت شماره كارگاه از زمان آغاز به كار كارگاه.
– ارسال ليست حقوق يا دستمزد كارگران شاغل در كارگاه (با درج مشخصات و شماره بيمه شده هر كارگر) به شعبه تامين اجتماعي.
– اعلام تغييرات جابجايي نيروي كار شاغل در كارگاه همزمان با ارسال ليست حقوق و دستمزد به شعبه تامين اجتماعي.
– اعلام حوادث، بيماري ها به شعب سازمان.
– دريافت مفاصا حساب از شعبه تامين اجتماعي به هنگام نقل و انتقال مالكيت كارگاه
ميزان و درصد حق بيمه
حق بیمه مبلغی است که کارفرما و بیمه شده بابت دریافت خدمات سازمان تامین اجتماعی ماهانه باید پرداخت کنند. ميزان حق بيمه براي بيمه شدگان اجباري(30) درصد دستمزد ماهانه فرد مي باشد كه (23) درصد آن سهم كارفرما و(7) درصد مابقي سهم بيمه شده مي باشد. كارفرما موظف است هنگام پرداخت مزد به بيمه شده سهم حق بيمه كارگر را كسر و به اضافه سهم خود به سازمان تامين اجتماعي پرداخت نمايد.
پرداخت(30) درصد دستمزد به عنوان حق بيمه، بيمه كامل محسوب مي شود که به تفکیک نوع خدمات، شامل حمايت ها و موارد زير است:
الف)بازنشستگي و فوت بعد از بازنشستگی(12) درصد حق بیمه
ب) فوت قبل از بازنشستگی(2)درصد حق بیمه
ج) ازكارافتادگي(4) درصد حق بیمه
د) خدمات درماني(9) درصد حق بیمه
ر) بيمه بيكاري(3) درصد حق بیمه.
علاوه بر(30) درصد مذكور دولت نيز پرداخت(3) درصد حق بيمه را به عنوان كمك متعهد شده است كه بر اساس تعداد بيمه شدگان در بودجه هاي سالانه گنجانده مي شود. كمك دولت شامل(2)درصد بابت خدمات بيمه اي و(1) درصد بابت خدمات درماني است.
حق بيمه مربوط به بيمه بيكاري(3) درصد است كه طبق قانون بيمه بيكاري تماماً به عهده كارفرماست.
مهلت پرداخت حق بیمه
كارفرما تا آخرين روز ماه بعد موظف است صورت مزد و حق بيمه كاركنان خود را به شعب سازمان ارائه نمايد. البته سازمان تامین اجتماعی بنا به درخواست موجه کارفرما می تواند مدت مهلت ارسال صورت مزد یا حقوق را تا یک ماه دیگر که جمعاً از دو ماه تجاوز ننماید، تمدید کند.
حقوق و مزاياي مشمول كسر حق بيمه
تمام وجوه و مزاياي نقدي و يا غيرنقدي مستمر كه تحت هر عنوان به صورت مزد، حقوق، كارمزد و يا كارآموزي در مقابل كار به بيمه شده پرداخت مي گردد، مشمول كسر حق بيمه است. بنابراین پرداختی های زیر مشمول کسر حق بیمه می باشد:
– مزد، حقوق، دستمزد
– مزاياي مستمر شغلي (فوق‌العاده شغل)
– اضافه كار
– حق‌الزحمه
– نوبتكاري
– فوق‌العاده كارهاي سخت و زيان‌آور
– حق حضور در جلسات
– كار شب و فوق‌العاده كشيك
– مزد ايام تعطيل و مرخصي
– كمك هزينه مسكن
– پاداش مستمر
– دريافتي افرادي كه به طور كارمزدي به كار اشتغال دارند.
– دريافتي كارآموزان(در مواردي كه افراد جهت يادگيري مشاغل در كارگاهها وجهي دريافت می کنند.)
– ایاب و ذهاب کارکنان که به صورت ماهیانه برای رفت وآمد به محل کار و منزل پرداخت می شود.
مزاياي زير مشمول كسر حق بيمه نيست:
– بازخريد ايام مرخصي
– هزينه عائله مندي.
– هزينه سفر و فوق العاده مأموريت.
– عيدي.
– مابه التفاوت كمك هزينه مسكن و خواربار در ايام بيماري.
– حق شير.
– پاداش نهضت سواد آموزي.
– حق التضمين (كسر صندوق)
– خسارت اخراج و مزاياي پايان كار.
– پاداش افزايش توليد. (در صورتي كه بيش از حقوق دو ماه در سال پرداخت نشود)
انواع حق بیمه
بطور كلي حق بيمه به سه دسته تقسيم مي شود:
– حق بيمه اي كه براساس دستمزد و حقوق پرداختي توسط كارفرما، محاسبه وتعيين مي شود.
– حق بيمه اي كه بصورت مقطوع توسط سازمان تامين اجتماعي براي برخي از مشاغل تعيين مي شود.
– حق بيمه اي كه براي بيمه شدگان حرف و مشاغل آزاد واختياري (خويش فرما) تعيين مي شود كه بر اساس دستمزد و حقوق اعلامي متقاضي و قرارداد في مابين تعيين مي شود. در اين حالت ميزان دستمزد اعلامي مي بايست مابين حداقل و حداكثر دستمزد سال مورد نظر باشد
جریمه دیرکرد ارائه لیست بیمه
ضروری است لیست بیمه هر ماه، حداکثر تا آخرین روز ماه بعد تنظیم و پرداخت شود. در صورتی ارائه لیست بعد از این موعد صورت گیرد، مشمول ۱۰ درصد جریمه دیرکرد خواهد شد.
جریمه دیرکرد پرداخت لیست بیمه
در صورتی که لیست بیمه در موعد مقرر پرداخت نشود، مشمول ۲ درصد جریمه دیرکرد پرداخت خواهد شد.
شش ماه اول سال:
حق بیمه عبارت است از : ضرب دستمزد روزانه * تعداد روزها * درصد بیمه
از این رو، حق بیمه در شش ماه اول با توجه به ماه‌های ۳۱ روزه متفاوت از شش ماه دوم سال است.
شش ماه دوم سال:
حق بیمه در ۵ ماه نخست شش ماهه دوم سال ۳۰ روزه و در اسفند ماه ۲۹ روزه محاسبه می‌شود.
بدون دیدگاه