جمعه کاری

جمعه‌ کاری چیست و چگونه در قانون کار تعریف شده است؟

جمعه کاری: در قانون کار، روز جمعه به‌عنوان تعطیل هفتگی برای کارگران شناخته شده و برای کار در این روز شرایط و مزایای ویژه‌ای در نظر گرفته شده است (ماده ۶۲ قانون کار). با وجود این تعطیلی رسمی، در برخی شرایط ممکن است نیاز به حضور کارکنان در روز جمعه وجود داشته باشد. در این صورت، علاوه بر حقوق و مزایای عادی، به کارگران حق‌الزحمه‌ای به نام «جمعه‌کاری» تعلق می‌گیرد. در ادامه نحوه محاسبه جمعه‌کاری را بررسی می‌کنیم.

فوق‌العاده جمعه‌ کاری چیست و چگونه در سال ۱۴۰۳ محاسبه می‌شود؟

به حقوق اضافی که قانون برای کار در روز جمعه تعیین کرده است، «فوق‌العاده جمعه‌کاری» می‌گویند. این مبلغ برای هر ساعت جمعه‌کاری با فرمول زیر محاسبه می‌شود:
دستمزد هر ساعت کار × 1.8

تفاوت تعطیل‌کاری، اضافه‌کاری و جمعه‌کاری و نحوه محاسبه آن‌ها

طبق ماده ۵۱ قانون کار، «ساعات کار» مدت زمانی است که کارگر نیروی خود را در اختیار کارفرما قرار می‌دهد. بر اساس این ماده، ساعات کار کارگر به‌طور معمول ۴۴ ساعت در هفته و ۸ ساعت در روز تعیین شده است. برای مشاغل سخت و زیان‌آور این زمان متفاوت است و حداکثر به ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته کاهش می‌یابد. نکته قابل توجه این است که اضافه‌کاری برای کارگرانی که در شیفت‌های شب یا مشاغل خطرناک و زیان‌آور کار می‌کنند، ممنوع است.

تفاوت تعطیل‌کاری، اضافه‌کاری و جمعه‌کاری با مثال حقوق

  1. وفق قانون کار در روزهای تعطیل غیرجمعه (مناسبت‌ها، اعیاد) کارگر بودن انجام کار مستحق دریافت حقوق و مزایا می‌باشد. لذا در صورتی که بنا به شرایط و … کارگاه، کارگر درروزهای تعطیل مشغول به کار باشد و به جای آن روز تعطیل دیگری نداشته باشد ساعات کار کارگر از ساعات موظفی ماهیانه بیشتر شده و مستحق دریافت اضافه کاری می گردد در نتیجه نرخ تعطیل کاری ( که در قانون به صراحت به آن اشاره ای نشده است) همان نرخ محاسبه اضافه کاری می باشد. 
  2. مثال: اگر کارگری 2 روز تعطیل ماهیانه را مشغول به کار بوده، نخوه محاسبه تعطیل کاری وی به شرح ذیل است:
    دستمزد عادی یک ساعت کار = 7.20 / دستمزد روزانه
    دستمزد یک ساعت تعطیل کاری = 1.4 * دستمزد یک ساعت کار عادی
    مبلغ تعطیل کاری ماهینه = تعداد ساعت کار انجام شده در روز تعطیل * دستمزد یک ساعت تعطیل کاری

اضافه کاری

وفق ماده ق59 قانون کار ، ارجاع کار اضافی به کارگر در صورت موافقت کارگر و عدم ارجاع بیشتر از 4 ساعت در روز مجاز شناخته شده و می باست 40% اضافه بر مزد ساعت کار عادی به وی پرداخت گردد.

مثال: اگر فرض کنیم ساعت موظفی هر ماه کارگر 19 ساعت باشد و با توافق طرفین کارگر مذکور 235 ساعت کارکرد ماهیانه داشته باشد و با فرض اینکه دستمزد روزانه وی با نرخ حداقل دستمزد مصوب سال 1403 با مبلغ 1.338.728 ریال باشد نحوه محاسبه اضافه کاری به شرح ذیل است:

44 ساعت = 191-235

٣٢٥٧٥٠ ریال

٧٣٣٣٣÷٢.٣٣٨.٧٢٨

دستمزد یک ساعت کار عادی

456.050 ریال

325750×1.4

مبلغ فوق العاده یک ساعت اضافه کاری

20.066.200 ریال

456.050×44 ساعت

مبلغ اضافه کاری 44 ساعت

جمعه کاری

با فرض اینکه کارگر در مهرماه 1403، 2 روز جمعه را مشغول به کار بوده و به جای آن روز شنبه را تعطیل نموده باشد نحوه محاسبه 2 روز جمعه کاری به شرح زیر می‌باشد:

( دستمزد روزانه کار 2.388.728 ریال)

مبلغ یک روز جمعه کاری 955.491 ریال = 0.4 × 2.388.728

مبلغ دو روز جمعه کاری 1.910.982ریال = 2 × 955/491

مبنای محاسبه اضافه‌کاری چیست؟

اضافه‌کاری بر اساس مزد ثابت یا مزد مبنا به اضافه پایه سنوات (در صورت شمول) محاسبه می‌شود. مزایای رفاهی در محاسبه اضافه‌کاری لحاظ نمی‌گردد.

تفاوت اضافه‌کاری و جمعه‌کاری

تفاوت اصلی میان اضافه‌کاری و جمعه‌کاری این است که اضافه‌کاری برای همه روزهای کاری، از جمله روزهای تعطیل، در نظر گرفته می‌شود؛ اما جمعه‌کاری مخصوص کار در روز جمعه است. همچنین اضافه‌کاری تنها به ساعت‌های کاری بیش از ۴۴ ساعت تعیین‌شده در هفته تعلق می‌گیرد. لازم به ذکر است که کارفرما موظف است یک روز از هفته را به عنوان روز تعطیل برای کارگر خود تعیین کند.

محاسبه مبلغ اضافه کار

برای محاسبه اضافه کاری اول باید مبلغ یک ساعت کار عادی را محاسبه کرد:

در فرمول جمعه‌کاری، اگر کارگر در روز جمعه به کار مشغول باشد و ساعات کاری او در این روز علاوه بر ۴۴ ساعت استاندارد هفتگی محاسبه شود، علاوه بر ۴۰ درصد حق جمعه‌کاری، ۴۰ درصد اضافه‌کاری نیز به وی تعلق می‌گیرد. به این ترتیب، دستمزد ساعات کاری اضافه او معادل ۱۸۰ درصد دستمزد هر ساعت کار عادی خواهد بود. در هنگام ارسال لیست مالیات حقوق باید به این نکته توجه شود. فرمول محاسبه هر ساعت جمعه‌کاری بدون جایگزینی روز تعطیل دیگر عبارت است از:
دستمزد هر ساعت کار عادی × ۱.۸
نکته: کار در روز جمعه حتی اگر جزو ساعات موظفی فرد باشد، همچنان مستحق دریافت حق جمعه‌کاری است.

در این مقاله با مفهوم جمعه کاری و نحوه محاسبه آن آشنا شدیم. همچنین تفاوت جمعه کاری با اضافه کاری و تعطیل کاری را بررسی کردیم. آشنایی با این مفاهیم در هنگام محاسبه حقوق، مالیات و بیمه اهمیت زیادی دارد. 
 
 

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *