اخراج کارگر :
برهم زدن قرارداد کار از سوی کارفرما به معنای اخراج کارگر است براساس قانون کار ؛ هر گاه کارگر در انجام وظایف محوله مطابق قرارداد کوتاهی کند یا آییننامههای انضباطی شرکت را پس از تذکرات کتبی، نقض کند، کارفرما حق دارد در صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی کار، علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به عنوان حق سنوات به او پرداخته و قرارداد کار را فسخ کند.
اخراج غیر موجه :
اگر دلایل کارفرما برای اخراج کارگر یا کارمند پیش از موعد پایان قرارداد خارج از تعهدات ذکر شده در قرارداد و آئین نامه انضباطی ذیل آن بوده و بی ضابطه باشد، اخراج غیرقانونی محسوب می شود.
درباره مساله فسخ قرارداد استخدام و اخراج هرگاه مساله با توافق کارفرما و کارگر حل نشود، موضوع به هیات تشخیص، ارجاع و در صورت عدم حل اختلاف از طریق هیات حل اختلاف رسیدگی و اقدام خواهد شد.
در مدت رسیدگی مراجع حل اختلاف، قرارداد کار به حالت تعلیق درمیآید.
دلایل غیر موجه برای اخراج کارگر
مواردی که کارفرما حق اخراج کارگر را ندارد :
- چنانچه کارگاهی به واسطه ی حوادث غیر قابل پیش بینی برای مدتی تعطیل گردد.
- چنانچه کارگری از مرخصی تحصیلی استفاده نماید.
- کارگری به خدمت سربازی اعزام گردد.
- کارگری برای مدتی حبس یا توقیف شود. در تمام این موارد، قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما به حالت تعلیق در میآید.
حالا اگر پس از رفع مانع و بازگشت کارگر به کارگاه، کارفرما از پذیرش کارگر امتناع کند این اقدام کارفرما در حکم اخراج غیرقانونی بوده و کارفرما باید پذیرای مسئولیت اخراج در این خصوص باشد.
همچنین اگر کارفرما به هر دلیلی پیش از اتمام قرارداد، کارگر را از کارگاه اخراج کند، بازهم مورد از مواردی است که اخراج کارگر غیرقانونی تلقی میشود.
پس از اخراج غیر موجه چه کنیم؟
اگر کارفرمایی کارگر خود را به صورت غیرقانونی و خلاف مقررات اخراج کارگران یعنی پیش از تاریخ پایان قرارداد و به دلایل غیر موجه اخراج کند، کارگر باید ظرف مدت ۳۰ روز به هیات تشخیص روابط کارگر و کارفرما مراجعه کند و درخواست بازگشت به کار ارائه کند؛ هیات تشخیص کارفرما را فراخوانده و در این خصوص از او توضیح میخواهد.
چنانچه اخراج کارگر بر اساس دلایل موجه و با طی مراحل قانونی باشد ،کارفرما تنها مکلف به پرداخت حق و حقوق قانونی کارگر است اما اگر کارفرمایی دلیل موجهی برای اخراج کارگر نداشته باشد، در این صورت، هیات تشخیص، حکم به بازگشت کارگر به محل کار خود را صادر میکند.
اگر کارفرما از پذیرش کارگر امتناع کند یا کارگر تمایلی به بازگشت به محیط قبلی را نداشته باشد، در این صورت، کارفرما مکلف است از تاریخ اخراج حقوق کارگر را تا پایان مدت قرارداد پرداخت کرده و به ازای هر سال سابقه کار ، معادل ۴۵ روز حقوق به عنوان حق سنوات به وی پرداخت کند.
البته باید به این نکته توجه کرد که در حالت عادی که اخراجی در کار نباشد، حق سنوات به ازای سابقه کار هر فرد، معادل یک ماه آخرین حقوق محاسبه میشود و اگر کارگری اخراج شود، حق سنوات به میزان هر سال سابقه معادل ۴۵ روز محاسبه می شود.
تکلیف کارفرما در زمان تعلیق کارگر مبرا چیست؟
اگر کارفرمایی از کارگرش به کمیته ی انضباطی شکایت نماید ولی باعث محکومیت کارگر نگردد و کارگر تبرئه گردد، کارفرما بایستی دستمزد دوره ی توقیف و زمان تعلیق وی را بپردازد.
همچنین باید حق بیمه ی وی را به اداره ی تامین اجتماعی پرداخت نماید.
در صورت تعلیق قرارداد کار، کارفرما باید پنجاه درصد از حقوق ماهانه ی کارگر را به خانواده ی وی ( در صورتی که کارگر توقیف شده باشد) پرداخت نماید.
ترک کار کارگر
چنانچه کارگر بدون رعایت مقررات قانون کار، قرارداد کاری خود را که هنوز موعد آن منقضی نشده است به طور یک جانبه و بدون توجیه قانونی فسخ نماید، عملاً اقدام به ترک کار کرده است. در این رابطه کارفرما می تواند از این اقدام کارگر در مراجع ذیصلاح مدعی باشد.
در خصوص ترک کار کارگر در قانون کار موضوعی پیش بینی نشده است . البته ماده ۲۵ قانون کار صراحتا اشعار می دارند ” هرگاه قرارداد کار برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین منعقد شده باشد ، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ یک طرفه آن را ندارند” ولی در صورت ترک کار کارگر بدون هماهنگی با کارفرما و عواقب ناشی از آن ترک کار چیزی پیش بینی نشده است .
لازم به توضیح است : « ترک کار عبارت است از فسخ یک جانبه قرارداد کار از طرف کارگر بدون مجوز قانونی ، برای محقق شدن ترک کار کارگر میبایست قصد و نیت انجام چنین عمل حقوقی را داشته باشد. بنابراین در صورتی که قصد و نیت فسخ قرارداد وجود نداشته باشد عمل انجام شده (عدم حضور در کارگاه) ترک کار محسوب نمیشود».
بدون دیدگاه